Mikroprzedsiębiorcy wpisani do CEIDG będą mogli raz w roku zrezygnować z obowiązku opłacania miesięcznych składek na własne ubezpieczenia społeczne: emerytalne, rentowe, wypadkowe i – jeżeli wcześniej zostało zadeklarowane jego opłacanie – chorobowe, a także na Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy. Na rozwiązaniu skorzysta ok. 1,7 mln osób.
Celem ustawy z dnia 9 maja 2024 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 863) jest częściowe zmniejszenie obciążeń składkowych dla najmniejszych firm poprzez wprowadzenie możliwości skorzystania raz w roku z „wakacji składkowych”. Zmiany w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych umożliwią skorzystanie, na wniosek płatnika składek prowadzącego pozarolniczą działalność gospodarczą, ze zwolnienia z opłacania należnych składek z tego tytułu, na jego własne obowiązkowe ubezpieczenia emerytalne, rentowe i wypadkowe. Zwolnienie z opłacania składek będzie przysługiwało za jeden, wskazany we wniosku, miesiąc kalendarzowy w danym roku. Niewpłacone, w wyniku skorzystania z ww. zwolnienia, składki będą finansowane z budżetu państwa w ramach dotacji do FUS. Zwolnienie z opłacania składek będzie stanowiło pomoc publiczną de minimis udzielaną w zakresie i na zasadach określonych w bezpośrednio obowiązujących aktach prawa UE dotyczących pomocy w ramach zasady de minimis.
Warunkiem uzyskania przez przedsiębiorcę zwolnienia z opłacania składek będzie to, aby:
- W miesiącu kalendarzowym poprzedzającym miesiąc złożenia wniosku miał zgłoszonych do ubezpieczeń emerytalnego, rentowych i wypadkowego lub ubezpieczenia zdrowotnego nie więcej niż dziesięciu ubezpieczonych (w tym siebie);
- W ostatnich 2 latach kalendarzowych poprzedzających rok złożenia wniosku nie osiągnął przychodu z pozarolniczej działalności gospodarczej lub w co najmniej jednym roku z 2 ostatnich lat kalendarzowych poprzedzających rok złożenia wniosku osiągnął roczny przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej nieprzekraczający równowartości w złotych 2 milionów euro;
- Jako ubezpieczony w roku kalendarzowym poprzedzającym rok złożenia wniosku oraz w okresie od początku roku kalendarzowego złożenia wniosku do dnia złożenia tego wniosku nie wykonywał pozarolniczej działalności gospodarczej na rzecz byłego pracodawcy, na rzecz którego w roku kalendarzowym rozpoczęcia działalności gospodarczej lub w poprzednim roku kalendarzowym wykonywał w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności gospodarczej;
- W miesiącu kalendarzowym poprzedzającym miesiąc złożenia wniosku jako ubezpieczony podlegał ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej.
Przepisy dotyczące zwolnienia z opłacania obowiązkowych składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i wypadkowe będą miały odpowiednie zastosowanie także do składki na ubezpieczenie chorobowe, jeżeli ubezpieczony dobrowolnie podlegał ubezpieczeniu chorobowemu w miesiącu złożenia wniosku o zwolnienie z opłacania składek, oraz w miesiącu go poprzedzającym.
Ponadto w ustawie dodany będzie przepis, który ogranicza podstawę wymiaru składek za miesiąc kalendarzowy objęty zwolnieniem, do najniższej obowiązującej danego ubezpieczonego podstawy wymiaru składek.
Przedsiębiorca będzie składał wniosek o zwolnienie z opłacania składek wyłącznie za pomocą profilu informacyjnego utworzonego w systemie teleinformatycznym udostępnionym przez ZUS, w formie dokumentu elektronicznego.
Ustawa zakłada niewydawanie decyzji o przyznaniu zwolnienia z opłacania składek w sytuacji, w której rozstrzygnięcie w całości uwzględnia wniosek płatnika składek. Płatnik składek zostanie wtedy poinformowany o przyznaniu zwolnienia za pośrednictwem systemu teleinformatycznego udostępnionego przez ZUS. Tylko w razie:
» rozstrzygnięcia, które nie uwzględnia w całości wniosku o przyznaniu zwolnienia z opłacania składek lub uwzględnia ten wniosek w części,
» stwierdzenia w związku z przeprowadzonym postępowaniem wyjaśniającym lub kontrolą, że płatnik składek nie spełnia warunków, do jego przyznania – ZUS będzie wydawał decyzję.
W zmianach do ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy przewidziano wyłączenie osób korzystających ze zwolnienia z opłacania składek, o którym mowa w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych, z opłacania własnych składek na Fundusz Pracy w miesiącu, za który przysługuje zwolnienie. Także do ustawy o Funduszu Solidarnościowym wprowadzone będzie wyłączenie osób korzystających ze zwolnienia z opłacania składek, o którym mowa w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych, z opłacania własnych składek na Fundusz Solidarnościowy w miesiącu, za który przysługuje zwolnienie.
W ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych przewidziano zwolnienie od podatku dochodowego od osób fizycznych kwoty składek, z jakich osoba została zwolniona na podstawie przepisów do ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy oraz ustawy o Funduszu Solidarnościowym. Analogiczne zwolnienie podatkowe będzie w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne. Ustawa ma wejść w życie 1 listopada br. Wyjątkiem jest art. 8, który wszedł w życie w czerwcu i wprowadził zwolnienie ze stosowania przepisów o zamówieniach publicznych na zamówienia na usługi lub dostawy udzielane przez ZUS w związku z wykonywaniem przepisów dotyczących ww. zwolnienia z opłacania składek.
