Jeśli, bez licencji, pośredniczę przy przewozie osób, to muszę płacić VAT?
Zgodnie z art. 4 pkt 24 ustawy o transporcie drogowym, przez pośrednictwo przy przewozie osób należy rozumieć działalność gospodarczą polegającą na przekazywaniu zleceń przewozu osób samochodem osobowym, pojazdem samochodowym przeznaczonym konstrukcyjnie do przewozu powyżej 7 i nie więcej niż 9 osób łącznie z kierowcą lub taksówką oraz:
- zawieraniu umowy przewozu w imieniu klienta lub podmiotu wykonującego przewóz osób lub
- pobieraniu opłaty za przewóz osób, lub
- umożliwianiu zawarcia umowy przewozu lub umożliwianiu uregulowania opłaty za przewóz osób – samochodem osobowym, pojazdem samochodowym przeznaczonym konstrukcyjnie do przewozu powyżej 7 i nie więcej niż 9 osób łącznie z kierowcą lub taksówką za pośrednictwem dostarczonych lub udostępnionych do tych celów środków komunikacji elektronicznej, domen internetowych, aplikacji mobilnych, programów komputerowych, systemów teleinformatycznych lub innych środków przekazu informacji.
Podjęcie i wykonywanie transportu drogowego w zakresie pośrednictwa przy przewozie osób wymaga uzyskania odpowiedniej licencji.
W myśl art. 5 ust. 2 ustawy o VAT czynności określone w ust. 1 tego artykułu (m.in odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju), podlegają opodatkowaniu niezależnie od tego, czy zostały wykonane z zachowaniem warunków oraz form określonych przepisami prawa. Przykładem niezachowania wymaganych warunków formalnych jest m.in. brak prawnej rejestracji podatnika czy wykonywanie określonych czynności bez wymaganej licencji. Uchybienie warunkom formalnym określonym w przepisach prawa pozostaje bez żadnego wpływu na powstanie obowiązku podatkowego z tytułu wykonywania tych czynności, może mieć zaś wpływ np. na prawo do odliczenia VAT naliczonego.
Jak wynika z art. 5 ust. 4 ustawy o VAT, w razie wystąpienia nadużycia prawa, dokonane czynności, o których mowa w art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, wywołują jedynie takie skutki podatkowe, jakie miałyby miejsce w przypadku odtworzenia sytuacji, która istniałaby w braku czynności stanowiących nadużycie prawa. W myśl art. 5 ust. 5 ustawy o VAT przez nadużycie prawa rozumie się dokonanie czynności, o których mowa w art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, w ramach transakcji, która – pomimo spełnienia warunków formalnych ustanowionych w przepisach ustawy o VAT – miała zasadniczo na celu osiągnięcie korzyści podatkowych, których przyznanie byłoby sprzeczne z celem, któremu służą te przepisy. Zgodnie z orzecznictwem TSUE, jeżeli stwierdzono istnienie nadużycia, to przeprowadzone transakcje powinny zostać przedefiniowane w taki sposób, aby odtworzyć sytuację, która istniałaby, gdyby nie dokonano transakcji stanowiących nadużycie. Dokonywanie podziału usługi pośrednictwa w przewozie osób przy udziale utworzonych w tym celu międzynarodowych, złożonych struktur gospodarczych – czego skutkiem jest ominięcie krajowych obowiązków zarówno na gruncie prawnym, jak i podatkowym – może zostać uznane za nadużycie prawa. Gdy zostanie stwierdzone nadużycie prawa, organy podatkowe będą prowadziły odpowiednie działania zmierzające do przedefiniowania dokonanych transakcji i wyegzekwowania należnych kwot VAT. Powyższe wynika z ostrzeżenia podatkowego MF.