Krajowa Administracja Skarbowa (KAS) przeprowadza kontrole i nakłada mandaty na sprzedawców, którzy – aby uniknąć płacenia podatków – nie wydają paragonów lub wydają je w nieprawidłowej formie (jak np. tzw. paragon kelnerski), a nawet zbierają paragony pozostawione przez klientów, by je anulować.
Obowiązek wystawienia paragonu ma zdecydowana większość podmiotów sprzedających towary i usługi osobom fizycznym. Ewidencjonować sprzedaży na kasie rejestrującej nie muszą (na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 24 listopada 2023 r. w sprawie zwolnień z obowiązku
prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących) m.in.:
- Podmioty, które sprzedają towary lub świadczą usługi i:
» zapłatę otrzymują wyłącznie za pośrednictwem poczty, banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej, a dostarczają zakupione u nich towary przez pocztę lub firmy kurierskie;
» ich roczna sprzedaż detaliczna nie przekracza 20 tys. zł (zwolnienie to nie dotyczy wielu branż – bez względu na wysokość obrotów, paragony fiskalne zawsze muszą wystawiać np. sprzedawcy takich produktów jak papierosy, komputery, perfumy, gaz płynny, a także np. usług taksówkarskich, fryzjerskich, kosmetycznych czy gastronomicznych); - Koła gospodyń wiejskich;
- Rolnicy ryczałtowi, jeśli sprzedają towary pochodzące z własnej działalności rolniczej prowadzonej przez nich, w tym produkty roślinne i zwierzęce przetworzone w sposób inny niż przemysłowy. Przedsiębiorca, który pomimo obowiązku nie wystawia paragonu fiskalnego, popełnia wykroczenie skarbowe (tzw. oszustwo paragonowe).
W okresie od stycznia do maja 2024 r. KAS przeprowadziła 21 167 nabyć sprawdzających – w 4379 przypadkach stwierdzono nieprawidłowości (22,08%). W ramach tych działań nałożono 4379 mandatów karnych na łączną kwotę 6 888 625 zł.
Każdy paragon fiskalny zawiera charakterystyczne elementy, m.in.:
» napis „PARAGON FISKALNY”,
» NIP wystawcy, nazwę i adres punktu sprzedaży,
» centralnie umieszczone logo i numer unikatowy kasy. Przepisy dopuszczają, oprócz paragonu papierowego, również możliwość wydania paragonu w postaci elektronicznej, tzw. e-paragonu.
Klienci mogą zainstalować bezpłatną aplikację e-Paragony, która daje możliwość gromadzenia i przechowywania wszystkich otrzymanych paragonów fiskalnych w jednym miejscu – na smartfonie. To rozwiązanie dobrowolne (konsumenci i przedsiębiorcy mogą, ale nie muszą z niego korzystać) i zapewniające anonimowość. Aplikacja daje możliwość segregowania paragonów ze względu na rodzaje poniesionych wydatków i sprawdzenia statystyk dotyczących zakupów
