Jeśli prowadzisz pozarolniczą działalność gospodarczą: jednoosobową albo zatrudniając do
9 osób, od 1 listopada br. możesz złożyć wniosek o zwolnienie z opłacania za siebie składek
na ubezpieczenia społeczne za 1 miesiąc.
Zgodnie z nowymi przepisami przedsiębiorcy wpisani do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG), którzy zatrudniają nie więcej niż 9 pracowników, mogą raz w roku za wybrany miesiąc nie płacić za siebie składek na ubezpieczenia społeczne (a nie za pracowników, współpracowników oraz zleceniobiorców). Z ulgi można będzie skorzystać niezależnie od formy rozliczania podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT, ryczałt, karta podatkowa). Ze zwolnienia może skorzystać prowadzący pozarolniczą działalność gospodarczą, który w miesiącu przed złożeniem wniosku miał zgłoszonych do ubezpieczeń społecznych lub ubezpieczenia zdrowotnego do 10 ubezpieczonych (w tym siebie). Do limitu 10 ubezpieczonych wliczają się: wnioskujący przedsiębiorca, pracownicy, zleceniobiorcy (z wyłączeniem uczniów i studentów do 26 roku życia), osoby współpracujące z przedsiębiorcą. Do limitu zgłoszonych do ubezpieczeń nie wliczają się osoby, które nie podlegają ubezpieczeniu wypadkowemu, tj. m.in. osoby, które pobierają zasiłek macierzyński lub przebywają na urlopie wychowawczym czy na urlopie bezpłatnym.
Przedsiębiorca może skorzystać z wakacji składkowych, jeżeli:
» jako osoba ubezpieczona podlegał choć 1 dzień (dobrowolnie albo obowiązkowo) ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej w miesiącu poprzedzającym miesiąc, w którym składa wniosek,
» w ostatnich 2 latach przed rokiem, w którym składa wniosek, nie miał przychodu z pozarolniczej działalności gospodarczej lub co najmniej w jednym roku z 2 ostatnich lat poprzedzających ten rok jego roczny przychód z tej działalności nie przekraczał równowartości w złotych 2 milionów euro,
» jako osoba ubezpieczona w poprzednim roku oraz w roku, w którym składa wniosek (do dnia złożenia
wniosku), nie prowadził pozarolniczej działalności gospodarczej na rzecz byłego pracodawcy, na rzecz którego w roku rozpoczęcia działalności lub rok wcześniej wykonywał w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności, które wchodzą w zakres jego działalności.
Ponieważ ubezpieczenie chorobowe jest dla uprawnionych dobrowolne, uzyskają zwolnienie z opłacenia składki na to ubezpieczenie, jeśli są nim objęci w miesiącu, w którym składają wniosek oraz miesiąc wcześniej.
O zwolnienie z opłacania składek mogą ubiegać się także wspólnicy spółek cywilnych (jako osoby prowadzące pozarolniczą działalność i wpisane do CEIDG). Ważne jest, aby wniosek złożyli ze swojego konta płatnika na PUE/ eZUS, a nie z konta spółki, której są wspólnikami. Ta ulga stanowi pomoc de minimis, wnioskodawca musi więc dysponować limitem pomocy de minimis.
Przedsiębiorca może uzyskać zwolnienie z opłacenia składek na:
» własne obowiązkowe ubezpieczenia społeczne: emerytalne, rentowe i wypadkowe;
» własne dobrowolne ubezpieczenie chorobowe;
» Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy.
W czasie wakacji składkowych przedsiębiorca będzie musiał opłacić składkę zdrowotną.
Zwolnienie obejmuje składki od najniższej podstawy wymiaru, która obowiązuje przedsiębiorcę. Składki za miesiąc, na który przedsiębiorca uzyska zwolnienie, zostaną opłacone z budżetu państwa i wliczają się do przyszłej emerytury czy renty, uprawniają do świadczeń z ubezpieczeń społecznych. Przedsiębiorca lub jego pełnomocnik będzie mógł złożyć od 1 listopada br. wniosek RWS – tylko elektronicznie na Platformie Usług Elektronicznych (PUE)/eZUS – wyłącznie z konta płatnika.
Wniosek należy złożyć w miesiącu przed wybranym miesiącem zwolnienia ze składek. ZUS rozpatrzy tylko te wnioski, które wpłyną w miesiącu poprzedzającym miesiąc, za który wnioskodawca chce być zwolniony z opłacania składek. Jeżeli np. chcemy uzyskać wakacje składkowe za grudzień 2024 r., wniosek musimy złożyć w listopadzie.
W 2024 r. przedsiębiorcy mogą skorzystać z wakacji składkowych tylko za grudzień, a wnioski o tę ulgę powinni składać w listopadzie.
Natomiast wnioski złożone w grudniu 2024 r. dotyczyć będą zwolnienia z opłacania składek za styczeń 2025 r. Wnioski ZUS będzie rozpatrywał automatycznie, a wszelkie informacje w tej sprawie udostępni na koncie płatnika na PUE/eZUS.
Jeżeli ZUS odmówi przedsiębiorcy zwolnienia z opłacania składek bądź przyzna zwolnienie częściowe, to wyda w tej sprawie decyzję. Przekaże ją także na konto płatnika na PUE/eZUS. Od decyzji można się odwołać w ciągu 1 miesiąca od dnia, w którym zostanie doręczona – za pośrednictwem ZUS – do sądu okręgowego – sądu pracy i ubezpieczeń społecznych właściwego według miejsca zamieszkania wnioskodawcy. W miesiącu, za który przedsiębiorca uzyska zwolnienie, może normalnie prowadzić działalność gospodarczą, nie musi jej zawieszać.
Za miesiąc, w którym korzysta z wakacji składkowych, musi składać następujące dokumenty rozliczeniowe w obowiązującym terminie:
» ZUS RCA z kodem wakacyjnym z rozliczonymi składkami na ubezpieczenia społeczne finansowane z budżetu państwa;
» ZUS RCA z aktualnym kodem prowadzenia działalności gospodarczej i składkami na ubezpieczenie zdrowotne oraz na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe, jeśli nie ma zwolnienia z tej składki;
» ZUS RCA za pozostałych ubezpieczonych, jeśli zatrudnia pracowników lub zleceniobiorców;
» ZUS DRA, uwzględniające składki z utworzonych raportów RCA.
Jeśli przedsiębiorca korzysta ze zwolnienia ze składek na Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy, a opłaca składki tylko za siebie, to nie wykazuje tego w deklaracji. Jeżeli ma obowiązek opłacania składek za innych ubezpieczonych, to uwzględnia w deklaracji ich składkę na Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy. Jeśli nie złoży wymaganych dokumentów, ZUS zrobi to za niego – na podstawie dostępnych w ZUS danych, ale nie dotyczy to dokumentów za pracowników. Utworzenie dokumentów może się wiązać też z ustaleniem minimalnej składki na ubezpieczenie zdrowotne dla danej formy opodatkowania.
