Wyjaśnienia MF w sprawie zasady zwolnienia z cła i VAT pomocy humanitarnej przeznaczonej dla uchodźców z Ukrainy.
Na stronie MF opublikowano informację, jakie produkty i kto może korzystać ze zwolnienia z cła i podatku VAT od towarów importowanych do Polski spoza UE, w ramach pomocy humanitarnej dla uchodźców z Ukrainy.
Zgodnie z informacją, organizacje charytatywne lub dobroczynne mogące korzystać ze zwolnienia od cła towarów importowanych do Polski zostały wskazane w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 10 marca 2011 r. ws. określenia warunków, jakie muszą spełniać instytucje i organizacje uprawnione do korzystania ze zwolnienia od należności celnych przywozowych towarów przeznaczonych dla organizacji charytatywnych lub dobroczynnych.
Rozporządzenie określa szczegółowe warunki, jakie muszą spełnić instytucje i organizacje, aby móc korzystać ze zwolnienia. Instytucje określone w rozporządzeniu korzystają ze zwolnień od należności celnych przywozowych, jeżeli prowadzą działalność pożytku publicznego albo, nie prowadząc takiej działalności, nie prowadzą również działalności gospodarczej.
Zwolnienie dotyczy: nieodpłatnie przekazywanych artykułów żywnościowych, lekarstw, odzieży i pościeli oraz innych artykułów pierwszej potrzeby; towarów przekazywanych nieodpłatnie przez osoby lub organizacje spoza UE, wykorzystywanych do zbierania funduszy w trakcie zbiórek publicznych organizowanych na rzecz osób potrzebujących; wyposażenia i materiałów biurowych przekazywanych nieodpłatnie przez osoby lub organizacje spoza UE, które są wykorzystywane przez organizacje charytatywne lub dobroczynne.
Natomiast zwolnienie z VAT ma zastosowanie do organizacji społecznych lub jednostek organizacyjnych, w których procedury księgowe umożliwiają kontrolę wykorzystania zwolnionych od podatku towarów. Zwolnienie jest stosowane w przypadku zastosowania zwolnienia od cła.
Zgodnie z komunikatem zwolniony od podatku jest m.in.: import leków, odzieży, środków spożywczych, środków sanitarno-czyszczących i innych rzeczy służących zachowaniu lub ochronie zdrowia oraz artykułów o przeznaczeniu medycznym. Jednak aby zwolnienie znalazło zastosowanie, produkty te muszą być przywiezione przez organizacje społeczne lub jednostki organizacyjne statutowo powołane do prowadzenia działalności charytatywnej lub do realizacji pomocy humanitarnej.
Problem polskich przedsiębiorców z powodu przyjętych zaliczek na poczet sprzedaży towarów do Ukrainy
Z racji trwającego konfliktu w Ukrainie, u niektórych polskich przedsiębiorców powstał problem z zaliczkami bądź zadatkami na poczet przyszłej sprzedaży towarów do Ukrainy, których dostawa musiała zostać wstrzymana.
Gdyby towary planowo opuściły terytorium RP, nie byłoby problemu, mielibyśmy do czynienia z eksportem. Wówczas polski dostawca miałby prawo do 0% stawki VAT, również w odniesieniu do pobranej już zaliczki.
Jednak zgodnie z art. 41 ust. 9a ustawy o VAT, aby skorzystać z 0% stawki, towar musi opuścić Polskę w ciągu 6 miesięcy. Zgodnie bowiem z tym przepisem, jeżeli podatnik otrzymał przed dostawą całość lub część zapłaty, to stosuje do niej zerową stawkę VAT właściwą dla eksportu towarów, pod warunkiem że:
- towar zostanie wywieziony w ciągu 6 miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym podatnik otrzymał tę zapłatę, oraz
- podatnik otrzymał w ciągu 6 miesięcy dokument potwierdzający wywóz towaru poza terytorium Unii Europejskiej.
Gdy zatem minie 6 miesięcy, polscy eksporterzy powinni, zgodnie z obecnym stanem prawnym, naliczyć VAT według podstawowej stawki VAT lub stawki preferencyjnej stawki 23 % (lub preferencyjnej – jeżeli dany towar jest nią objęty) i wpłacić podatek do urzędu skarbowego.
Wydatki na pomoc obywatelom Ukrainy będą stanowiły koszty firmy na gruncie PIT i CIT
Zgodnie z zapowiedziami Ministerstwa Finansów wydatki związane z wytworzeniem lub zakupem przedmiotów przekazywanych na pomoc Ukrainie w okresie od 24 lutego 2022 r. do 31 grudnia 2022 r. będą stanowiły koszty w PIT i CIT.
Darowizny te mają być przekazywane:
- Organizacjom pozarządowym (również ukraińskim),
- Jednostkom samorządu terytorialnego,
- Rządowej Agencji Rezerw Strategicznych,
- Podmiotom wykonującym działalność leczniczą oraz działalność z zakresu ratownictwa medycznego na terytorium Polski i Ukrainy.
Koszty uzyskania przychodu będą mogły także stanowić koszty z tytułu poniesionej darmowej pomocy medycznej na rzecz organizacji pozarządowych świadczone przez lekarzy.
Co istotne, korzyści mogą wynikać także dla obdarowanych.
Przepisy mają przewidywać, iż otrzymana przez nich pomoc będzie zwolniona od podatku od spadków i darowizn zarówno na gruncie PIT, jak i CIT.
Niezależnie od powyższych zmian, na chwilę obecną możliwe jest odliczenie od podatku darowizn pieniężnych i rzeczowych przekazanych na rzecz Organizacji Pożytku Publicznego, fundacji i stowarzyszeń.
Pomoc ze strony ZUS dla przedsiębiorców związana z wojną w Ukrainie
Dla płatników składek, którzy na skutek konfliktu zbrojnego w Ukrainie posiadają problemy z terminowym regulowaniem składek wobec Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, możliwe jest uzyskanie pomocy w formie:
- odroczenia terminu płatności składek
lub
- rozłożenia zadłużenia na raty
Obecna sytuacja może negatywnie wpływać na niektóre firmy działające w Polsce. Powodów może być wiele – przykładem może być chociażby eksportowanie czy importowanie towarów z Ukrainy, albo nagła redukcja pracowników, którzy w związku z konfliktem zbrojnym zdecydowali się na powrót do ojczyzny.
Z możliwych form pomocy można skorzystać jedynie w stosunku do składek bieżących, albo przyszłych. W celu otrzymania wsparcia należy odpowiednio uzasadniony wniosek zgłosić najpóźniej w dniu przypadającego terminu ich płatności składek.
Należy także pamiętać, że rozłożenie należności na raty, czy odroczenie terminu płatności składek, jest rozwiązaniem dla wszystkich płatników, którzy posiadają problemy finansowe i nie odnosi się jedynie do firm posiadających problemy związane z wojną w Ukrainie.