Pomysły na inflację
Zgodnie z danymi GUS, inflacja w październiku bieżącego roku wyniosła rekordowe 6,8%. Rządzący, a także partie opozycyjne, prześcigają się w pomysłach, jak powstrzymać stale rosnące ceny.
Konfederacja przedstawiła pięć rozwiązań, które jej zdaniem pomogą powstrzymać stale wzrastającą drożyznę: zerowy VAT na podstawowe produkty spożywcze, obniżka akcyzy na paliwo i obniżka opłaty paliwowej, obniżenie VAT do 15%, zerowy VAT dla energii elektrycznej oraz likwidacja około 15 podatków, takich jak opłata cukrowa, reprograficzna czy targowa. Dodatkowo według Konfederacji należy wstrzymać druk pieniądza.
Rząd jednak rozważa zmianę wysokości stawek VAT na niektóre produkty, w szczególności energii elektrycznej i opału. Temat został jednak odroczony w czasie z uwagi na ostatni kryzys na granicy z Białorusią. Dodatkowo, tarcza antyinflacyjna musi być poprzedzona dokładną analizą, jak projektowane instrumenty finansowe wpłyną na rzeczywistą dynamikę cen.
Rządzący wskazują, iż pakiet planowanych rozwiązań nie będzie katalogiem zamkniętym i będzie można go stosownie modyfikować w zależności od potrzeb rynkowych. Część z nich zostanie wprowadzona jedynie czasowo, część na stałe. Proponowany termin wdrożenia pierwszych zmian przypada jeszcze na grudzień, przed świętami Bożego Narodzenia.
Problematyczne pozostaje jednak to, jak zmiany zostaną przyjęte przez Komisję Europejską, której stanowisko ma bardzo ważny wpływ na stawki i sposób poboru podatku VAT.
Kto odpowie za zatrudnianie na czarno?
W przypadku gdy na jaw wyjdzie, że pracownik był zatrudniany bez żadnego stosunku prawnego, to pracodawca od nowego roku zapłaci podatek i ZUS. Zmiany te wynikają z nowelizacji przepisów wprowadzanej przez Polski Ład. Dotyczy to także sytuacji, gdy nawet niewielka część wynagrodzenia została wypłacona poza oficjalną ewidencją. Taki pracodawca zostanie także ukarany dodatkową karą pieniężną, gdyż za każdy miesiąc zatrudniania pracownika na czarno pracodawcy zostanie doliczona kwota w wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę.
Aktualnie rządzący wskazują, że pracodawca ma czas do końca roku na uregulowanie sytuacji zatrudniania pracownika zgodnie z przepisami prawa. Jeżeli zawrą umowę do końca roku, to ani za 2021 r., ani za lata poprzednie, nie będzie konieczne płacenie ZUS czy podatku. Oczywiście to wszystko przy zastrzeżeniu, że kontrola zatrudnienia nie została jeszcze wszczęta.
„Obecnie mamy ok. 360 tys. osób, które mają emeryturę poniżej minimalnej, a w roku 2035 będzie to ponad 500 tys. osób, może nawet 550 tys. osób. A więc będzie przybywać osób, które mają emeryturę niższą niż minimalna ze względu na niepłacenie składek lub na płacenie składek przez krótki okres” – powiedziała Gertruda Uścińska – Prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.
Przerzucenie odpowiedzialności na pracodawców ma za zadanie zachęcić pracowników do zgłaszania nieuczciwych praktyk w zatrudnieniu i zmarginalizowanie szarej strefy, a w konsekwencji wzrost składek do ZUS i w dłuższej perspektywie wzrost emerytur.
Ryczałt jako sposób zmniejszenia opodatkowania sprzedaży poleasingowego samochodu
Od 2022 r. przedsiębiorca, który wykupi przedmiot leasingu po zakończeniu 2021 r., przy jego sprzedaży nie uniknie podatku niezależnie od tego, czy wprowadzi przedmiot do ewidencji środków trwałych, czy nie.
Wyjątkiem od powyższej zasady będzie sprzedaż po upływie sześciu lat (dotychczas obowiązywał półroczny termin) od miesiąca następującego po wycofaniu takiego przedmiotu z działalności.
Dobrym pomysłem na złagodzenie obciążeń w przypadku niektórych podatników może okazać się skorzystanie z ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych. Dotyczy to zwłaszcza sytuacji, gdzie cena wykupu była symboliczna, przez co koszty uzyskania przychodu również nie będą mieć większego znaczenia. Dochód uzyskany ze sprzedaży nie będzie stanowił bezpośredniej podstawy naliczenia składki na ubezpieczenie zdrowotne (4,9% lub 9%), a jedynie przychód będzie sumowany z innymi przychodami celem właściwego ustalenia podstawy naliczenia ubezpieczenia zdrowotnego. Zatem jeśli sprzedaż takiego samochodu nie spowoduje przekroczenia progu, to takie zbycie nie spowoduje zwiększenia podstawy wyliczenia składki.
Skorzystanie z ryczałtu będzie optymalne pod względem podatkowym. Jeśli samochód był używany na podstawie umowy leasingu w okresie opodatkowania na zasadach ogólnych i opłaty były zaliczane do kosztów podatkowych, a następnie przychód ze sprzedaży opodatkujemy ryczałtem naliczonym według 3% stawki. Tym samym w 2022 r. część przedsiębiorców powinna zastanowić się nad wyborem ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych.
Kolejne zmiany w akcyzie
Zgodnie z projektem nowelizacji ustawy o podatku akcyzowym mali producenci wina, wyrobów fermentowanych i pośrednich będą mogli płacić o połowę niższą stawkę akcyzy niż dotychczas. Konieczne jednak będzie uzyskanie specjalnego certyfikatu.
Nowelizacja stanowi wdrożenie do prawa polskiego postanowień unijnych dyrektyw z 2019 i 2020 roku. Zmiany będą wchodzić stopniowo w życie.
Od przyszłego roku powinny zacząć obowiązywać przepisy dotyczące akcyzy od wyrobów alkoholowych. Poza preferencyjnymi stawkami są też zmiany niekorzystne podatkowo. Z projektu ustawy wynika, że dosłodzenie piwa po zakończeniu procesu fermentacji podwyższy podstawę opodatkowania akcyzą.
W lutym 2023 r. w życie wejdą kolejne przepisy, zgodnie z którymi przedsiębiorcy dokonujący wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów opodatkowanych zerową stawką daniny, wolnych od podatków ze względu na przeznaczenie produktu oraz niektórych wyrobów węglowych, będą dokumentować przemieszczenie się tych towarów z pomocą elektronicznego dokumentu dostawy w systemie EMCS.
Zmianie ulegną także zasady rozliczenia sprzedaży wyrobów akcyzowych na odległość. Obecnie podatek rozlicza sprzedawca towarów według zasad obowiązujących w kraju przeznaczenia. Po zmianach obowiązek ten będzie spoczywał na podmiocie wysyłającym.